หน้าหนังสือทั้งหมด

การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
173
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22 และมนะ อินทรีย์ 22 สามารถจัดแบ่งได้ทั้งหมด 5 หมวด ดังนี้คือ 1. หมวดที่เป็นอายตนะ ได้แก่ อินทรีย์ 6 ประกอบด้วย จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ 2. หมวดที่เป็นภาวะ ได้แก่ อินท
ในพุทธศาสนา อินทรีย์สามารถจัดประเภทได้เป็น 5 หมวด ได้แก่ อินทรีย์อายตนะ 6 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้โดยการมองเห็น เสียง กลิ่น รส รูปร่าง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต.
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
174
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อใด เรารู้ทั่วถึงความเกิด ความดับ คุณ โทษ และอุบาย เครื่องสลัดออกแห่งอินทรีย์ 6 ประการนี้ ตามความเป็นจริง เมื่อนั้น เราจึงปฏิญาณตนว่า ได้ตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณในโลก พ
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา ซึ่งประกอบด้วยอินทรีย์ 22 ชนิด และอธิบายถึงความสำคัญของอินทรีย์ทั้ง 6, 3 และ 5 ประการ โดยมีเนื้อหาที่สำคัญเกี่ยวกับการตระหนักถึงความเกิดและดับซึ่งนำไปส
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
179
สติและอินทรีย์ 5 ในการบรรลุธรรม
สติ มีพลัง ใช้ได้ในทุกที่ทุกสถาน เพราะว่าสติจะรักษาจิตไว้ได้ จากการตกไปสู่อุทธัจจะ ด้วยอำนาจของศรัทธา วิริยะ และปัญญา ซึ่งเป็นฝักฝ่ายแห่งอุทธัจจะ จะรักษาจิตไว้ได้จากการตกไปสู่โกสัชชะ ด้วยสมาธิ ที่ เป็
เนื้อหานี้สำรวจบทบาทของสติที่สำคัญในชีวิตประจำวันและการปฏิบัติธรรม สติทำหน้าที่ทำให้จิตใจสงบและไม่ตกไปสู่อุทธัจจะ โดยมีอินทรีย์ 5 เป็นตัวกำหนดการบรรลุธรรม พระพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับปฏิปทาที่มีผลลัพธ์แตก
บทที่ 8 อินทรีย์ 22
158
บทที่ 8 อินทรีย์ 22
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 ในบทเรียนที่ผ่านมา เราได้ศึกษาเกี่ยวกับขันธ์ อายตนะ และธาตุมาแล้ว ซึ่งเป็นส่วน ที่ทำให้เราเห็นภูมิของวิปัสสนาว่ามีเพียง 2 ประการ คือ รูป และนาม สำหรับในบทเรียนนี้เรา จะได้ศึกษาอินท
ในบทนี้ได้ศึกษาอินทรีย์ 22 ซึ่งหมายถึงธรรมชาติที่เป็นใหญ่ในแต่ละหน้าที่ที่แตกต่างกัน เช่น ตาเป็นใหญ่ในการเห็น, หูในการฟัง, และอื่นๆ โดยอินทรีย์ทั้งหมดมีหน้าที่เฉพาะที่ไม่แทรกแซงกัน อธิบายองค์ประกอบของ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
381
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 380 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 380 ปน เอา วจน์ ติกฺข...ตพุฒิ ปณฺฑิเตน อิติ วจน์ อาจ... เรน วิสุทธิมคฺคฎีกาย วัตต์ ฯ ตสฺมา ภคว
วิจารณ์ถ้อยคำและข้อสังเกตเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยใช้แหล่งข้อมูลต่าง ๆ อธิบายถึงการบรรยายธรรมและการพิจารณาจิตซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการปฏิบัติในทางธรรมและการศึกษาธรรมะของพระพุทธศาสนา สาม
พระสารบุตรเถรและความเชื่อในอินทรีย์ ๕
116
พระสารบุตรเถรและความเชื่อในอินทรีย์ ๕
…ระอรหัต พร้อมด้วยปฏิสันถารหลาย ของภิกษุ เหล่านันแล้ว ศรฺษเรียกพระสารบุตรเถรเข้ามา ศรฺษถามปัญหาปรารถ อินทรีย์ ๕ อย่างนี้ว่า " สารบุตร เธอเชื่อหรือ ?, อินทรีย์คืออัครธา คันบุคคลเชื่อแล้ว ทำไมมากแล้ว ยอมหยิ่งถ้อยค…
…ยวกับพระสารบุตรเถรที่ปรากฏในพระเทววัน การสนทนาของพระศาสดาที่ทรงสอบถามพระสารบุตรถึงความเชื่อในอัครธา อินทรีย์ ๕ และความเข้าใจในธรรมนั้น เพื่อตอบปัญหาเกี่ยวกับการเชื่อในหลักธรรมที่ถูกต้อง โดยพระศาสดาชี้ให้เห็นถึง…
วิปัสสนาภูมิในอินทรีย์ 22
181
วิปัสสนาภูมิในอินทรีย์ 22
อินทรีย์ 22 ซึ่งเป็นวิปัสสนาภูมินี้ มีลักษณะเหมือนประมวลรวม เรื่องของขันธ์ อายตนะ ธาตุ มาอยู่ในนี้ด้วยกัน แต่ก็มีองค์ประกอบหลายกลุ่มที่จัดเข้าเป็นหมวดกันได้ และมีลักษณะ เป็นเรื่องพื้นฐานจนกระทั่งถึงขั
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 เน้นการศึกษาองค์ประกอบของขันธ์ อายตนะ และธาตุ ที่มีความสัมพันธ์กันในวิปัสสนาภูมิ โดยนักศึกษาได้รับการเรียนรู้ถึงขั้นอรหัตตผลและความสำคัญของมันในภาคปฏิบัติ การเรียนบทนี้ต้องทำการประ
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
281
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
…ย์ ๒๐ เวียนติหนี่งและปุริสันทรี ผู้อุทานโดยความคือเป็นใหญ่ ชื่ออิ่นทรีย์ปัจจัย ก็แปลอิทรีย์ ๒๐ นั้น อินทรีย์ ๕ มีกัจจุทรีย์เป็นต้น เป็นปัจจัยแห่งรูปธรรมทั้งหลายอย่างเดียว อินทรีย์ ที่เหลือ (๑๕) เป็นปัจจัยทั้งแห…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของเจตนาและวิญญาณที่เป็นอาหารปัจจัยในสัมมาปฏิธรรม รวมถึงลักษณะของอินทรีย์ที่มีทั้งประเภทที่เกี่ยวข้องกับรูปและอรูป ในการทำความเข้าใจถึงการพัฒนาจิตและผลกระทบที่มีต่อธรรม
ความน่าอัศจรรย์ของธรรมวินัยและการปฏิบัติ
50
ความน่าอัศจรรย์ของธรรมวินัยและการปฏิบัติ
ดูก่อนปหาราทะ มหาสมุทรมีรสเดียว คือ รสเค็ม ฉันใด ดูก่อนปหาราทะ ฉันนั้นเหมือนกัน ธรรมวินัยนี้มีรสเดียว คือวิมุตติรส ดูก่อนปหาราทะ ข้อที่ธรรมวินัย มีรสเดียว คือ วิมุตติรส นี้เป็นธรรมที่น่าอัศจรรย์อันไม่
บทเรียนในธรรมวินัยนี้ชี้ให้เห็นถึงความน่าอัศจรรย์ของธรรมที่มีรสเดียวคือวิมุตติรส เช่นเดียวกับมหาสมุทรที่มีรสเค็ม และบรรดารัตนะมากมายในธรรมวินัยอาทิ สติปัฏฐาน 4, สัมมัปปธาน 4, อิทธิบาท 4 นิยมในฟิลด์การ
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
112
ขันธ์ ๕ และ ความเข้าใจในโลกภายนอก
ขันธ์ ๕ ๓) โอกาสโลก หมายถึง โลกภายนอก คือ แผ่นดิน มหาสมุทร จักรวาลทั้งปวง ซึ่งสัตว์ทั้งหลายที่อาศัยขันธ์ ๕ ก็ อาศัยอยู่ในโอกาสโลกนี้อีกชั้นหนึ่ง ที่ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก จึงหมาย ถ
เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ ๕ และการเข้าใจโลกภายนอก โดยมีการอธิบายถึงการรู้แจ้งของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับจริต, อัธยาศัย, อินทรีย์, กรรม, ทิฏฐิ และธรรมที่เป็นไปตามกฎแห่งไตรลักษณ์ รวมถึงการเป็นสารถีฝึกบุ
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
65
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
3.2 วิปัสสนากัมมัฏฐาน 3.2.1 ความหมายของวิปัสสนา พระมงคลเทพมุนีได้อธิบายความหมายของวิปัสสนาว่า เห็นวิเศษ เห็นแจ้ง หรือเห็นต่างๆ ท่านอธิบายลักษณะการเห็นว่า หมายถึง การเห็นในรูป แจ้ง คือ แจ่มแจ้งโดยสามัญ
วิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นการเห็นวิเศษและแจ้ง โดยพระมงคลเทพมุนีอธิบายว่าหมายถึงการเห็นความจริงของสิ่งทั้งหลาย เช่น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา การเห็นด้วยตาธรรมกายเป็นการรู้ที่ตรงตามความจริง แล้วกล่าวถึงวิธีการศ
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
7
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8.4 ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา 162 8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22
บทที่ 8 แนะนำความหมายและองค์ประกอบของอินทรีย์ รวมถึงลักษณะและความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท มาสู่บทที่ 10 อธิบายปฏิจจสมุปบาท การแปลและความสัมพันธ์ ร
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
8
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
รายละเอียดรายวิชา 1. คาอธิบายรายวิชา MD 408 สมาธิ 8 : วิปัสสนากัมมัฏฐาน ศึกษาหลักในการเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐาน ได้แก่ กิเลส กรรม วิบาก ภพภูมิ ขันธ์ 5 อายตนะ ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท
รายวิชา MD 408 สมาธิ 8 มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนากัมมัฏฐาน เริ่มจากหลักทางพระพุทธศาสนา เช่น กิเลส กรรม วิบาก ฯลฯ และเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ แ
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
157
แนวคิดเกี่ยวกับอินทรีย์ 22 ประการ
แนวคิด 1. อินทรีย์ หมายถึง ความเป็นใหญ่ในหน้าที่ของตน มีองค์ประกอบอยู่ 22 ประการ 2. อินทรีย์แต่ละอย่างมีลักษณะเฉพาะของตน 3. อินทรีย์ 22 แบ่งเป็น 5 หมวด คือ หมวดอายตนะ หมวดภาวะ หมวดเวทนา หมวดพละ หมวดโล
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับแนวคิดและองค์ประกอบของอินทรีย์ที่มีอยู่ 22 ประการ โดยแบ่งออกเป็น 5 หมวดคือ หมวดอายตนะ หมวดภาวะ หมวดเวทนา หมวดพละ และหมวดโลกุตตระ เป็นการศึกษาที่มีเป้าหมายให้นักศึกษาเข้าใจความหมาย
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
235
แนวคิดเกี่ยวกับขันธ์ 5 และอริยสัจ 4
แนวคิด 1. ขันธ์ 5 ในภาคปฏิบัติประกอบด้วย ขันธ์ 5 ส่วนละเอียด ส่วนกลาง และส่วนหยาบ 2. อายตนะ 12 แบ่งเป็นอายตนะภายใน และอายตนะภายนอก มีลักษณะเป็น ดวงกลมใส ซ้อนอยู่ในกลางกำเนิดธาตุธรรมเดิม 3. ธาตุ 18 มีล
เนื้อหาประกอบด้วยการอธิบายขันธ์ 5 ซึ่งมีส่วนละเอียด ส่วนกลาง และส่วนหยาบ อายตนะ 12 ที่แบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก ธาตุ 18 ซึ่งควบคุมการรับรู้ ของร่างกายและจิตใจ อินทรีย์ 22 ที่เกี่ยวข้องกับการบรรล
การทำงานของใจและอารมณ์
246
การทำงานของใจและอารมณ์
ธรรมารมณ์ที่มากระทบใจ และตรงกลางมโนธาตุ ก็มีมโนวิญญาณธาตุ ซึ่งใส สะอาดบริสุทธิ์กว่า และเล็กกว่ามโนธาตุ ซ้อนอยู่ข้างในเข้าไปอีก สำหรับให้รู้แจ้งอารมณ์ที่มากระทบนั้นว่าเกี่ยวกับ เรื่องอะไร และมีสายใยสีข
บทความนี้พูดถึงการทำงานของมโนธาตุและอารมณ์ภายในจิตใจ โดยเฉพาะการรู้เท่าทันอารมณ์และการปล่อยวางจากความทุกข์และความสุขที่เกิดขึ้นจากการกระทบของสิ่งต่างๆ จากภายนอก ผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเข้
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
263
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต ตัณหา อุปาทาน คือ กิเลส ภพ คือ กรรม ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส คือ วิบาก 2.) ปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ในวงจรปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ชาติและชรามรณะไ
เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมพันธ์ระหว่างตัณหา อุปาทาน และกรรมในการเกิดดับของจิตที่เกิดอย่างรวดเร็วในทุกขณะ โดยคำว่า ชาติ ชรา มรณะ ไม่ใช่ภพชาติใหม่ แต่หมายถึงกระบวนการเกิดดับของจิตในทุกขณะ ผ่านการศึกษาธรรมกั
การศึกษาสมถะและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
27
การศึกษาสมถะและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา
พระพุทธศาสนา ผู้พูดนี้ได้ศึกษามาตั้งแต่บวช พอบวชออกจากโบสถ์แล้ว ได้วันหนึ่ง รุ่งขึ้นอีกวันหนึ่งก็เรียนทีเดียว เรียนสมถะทีเดียว ไม่ได้หยุดเลย จนกระทั่งถึงบัดนี้ บัดนี้ทั้งเรียนด้วย ทั้งสอนด้วย ในฝ่ายสม
การศึกษาสมถะและวิปัสสนาของพระพุทธศาสนาแสดงถึงความสำคัญของการทำใจให้หยุดเพื่อเข้าถึงภูมิของสมถะ โดยการทำสมถะนั้นหมายถึงการระงับหรือทำใจให้นิ่ง ขณะเดียวกันวิปัสสนาก็มีการศึกษาภูมิที่แตกต่างกัน ซึ่งประกอ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
559
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 559 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 559 สมปยุตฺตา จ เต ธมฺมา จาติ สมปยุตตธมฺมา ฯ อิมสฺส ฐานสฺส เจตสิกปฺปธานตฺตา สมฺปยุตฺตธมฺมาติ ปกขิ
บทนี้ให้ความสำคัญกับการสำรวจและวิเคราะห์ธรรมะในแง่มุมต่างๆ ผ่านอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นที่สมปยุตฺตธรรมที่กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งต่างๆ กับพื้นฐานทางจิต การวิเคราะห์ในเรื่องการมีชีวิตของธรรมชาต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
30
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 30 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 30 ปเท เหตุ ฯ อุโภติ น คริตาติ ปเท กมุม ฯ อิตติ วจนนุติ ปทสฺส สรูป์ ฯ [๓๕] ยา ธมมชาติ ธมฺเม ปกา
เนื้อหาในหน้า 30 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยกล่าวถึงธรรมชาติของปัญญาที่มีบทบาทสำคัญในการเข้าใจความเป็นจริง ตามหลักอภิธรรม โดยอธิบายถึงอินทรีย์และการถ่ายทอดความรู้ให้เข้าใจถึงสภาวะต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องก